Chính Thống giáo là gì? Mười bảy điều tóm tắt đức tin của Giáo Hội Chính Thống giáo
Savva Tống biên soạn và chuyển ngữ (Tháng 5, 2023)
1. Chúng tôi tin kính Một Thiên Chúa là Cha Toàn Năng
2. Chúng tôi tin rằng Thượng Đế là Đức Chúa Cha đã mang đến từ vĩnh cửu, trước thời gian, hai ngôi vị riêng biệt từ bản chất của chính Ngài—Chúa Con vĩnh viễn được sinh ra từ Chúa Cha, và Chúa Thánh Thần vĩnh viễn nhiệm xuất từ Chúa Cha. Chúa Con và Chúa Thánh Thần không được tạo ra, vì những vật được tạo ra đã được Thiên Chúa đưa vào tồn tại từ hư không trong thời gian và được ban cho bản chất được tạo ra của riêng chúng, nhưng Chúa Con và Chúa Thánh Thần có nguồn gốc từ Bản Chất Thần Linh vĩnh cửu của chính Chúa Cha trong cõi vĩnh hằng, vượt ngoài thời gian. Trong khi Chúa Con và Chúa Thánh Thần chia sẻ Bản Chất Thần Linh của Chúa Cha, nhưng Họ vẫn giữ những Ngôi Vị Thần Linh riêng biệt của họ.
3. Đức Chúa Cha là Nguồn Cội xuất phát của Ba Ngôi Chí Thánh. Con Thiên Chúa, Chúa Giêsu Kitô của chúng tôi, là Ngôi Lời (Logos) vĩnh cửu của Thiên Chúa được nhân cách hóa, và là hình ảnh chính xác của Chúa Cha vĩnh cửu. Chúa Thánh Thần là Hơi Thở vĩnh cửu của Thiên Chúa được nhân cách hóa. Ngài là Chúa và là Đấng ban sự sống.
4. Do đó, Đức Chúa Con và Đức Chúa Thánh Thần là cùng một bản thể và cùng được tôn vinh. Đây là Chúa Ba Ngôi (Tam Vị Nhất Thể).
5. Chỉ một mình Chúa Ba Ngôi có bản thể vĩnh cửu và một mình Chúa tồn tại ngoài thời gian. Trước khi thời gian bắt đầu, không có gì tồn tại ngoại trừ Chúa. Tất cả những thứ khác đều có khởi đầu trong thời gian và được tạo ra từ hư không (ex nihilo) bởi quyền năng sáng tạo của Chúa. Chúa Cha, thông qua Chúa Con và trong Chúa Thánh Thần, đã đưa mọi tạo vật hữu hình và vô hình từ không hiện hữu đến hiện hữu. Thiên Chúa cũng là Đấng duy trì vạn vật. Chúa giao tiếp với tạo vật thông qua Năng Lượng Thần Linh của Ngài, trong đó Ngài mặc khải chính Ngài là ân sủng không được tạo ra. Như Thánh Tông Đồ đã nói, “trong Người chúng ta sống động và hiện hữu.”
6. Chúng tôi tin rằng Thiên Chúa đã tạo ra con người theo hình ảnh của chính Ngài. Chúng tôi khẳng định rằng nhân vị con người bao gồm thân xác và linh hồn, và rằng Thiên Chúa muốn sự cứu rỗi của toàn bộ nhân vị, thân xác và linh hồn.
7. Chúng tôi tin rằng Chúa yêu thế giới, và với một cách đặc biệt, Ngài yêu thương con người. Vì tình yêu của Chúa dành cho chúng ta, Ngài đã muốn từ vĩnh cữu rằng Con Độc Sanh của Ngài, chia sẻ cùng bản chất của Thiên Chúa từ vĩnh cửu, cũng sẽ đến thế gian vào thời kỳ viên mãn để chia sẻ bản chất được tạo ra của loài người. Ngài đã trở thành như chúng ta đang là để chúng ta có thể trở thành như Chúa đang là thông qua ân điển. Ngài đã chọn lấy xác thịt từ Đức Trinh Nữ Maria, lớn lên trong vóc dáng con người, rao giảng Tin Mừng (Phúc Âm), thiết lập các Nhiệm Tích của Vương Quốc Thiên Đàng của Ngài, chịu đau khổ, chết và được mai táng, xuống Hades (âm phủ), chiến thắng sự chết, và rao giảng Tin Mừng, ban cho những ai bị giam giữ tại đó một cơ hội để chuộc lỗi. Ngài phục sinh vào ngày thứ ba, thăng thiên 40 ngày sau đó, củng cố Giáo Hội và gửi Chúa Thánh Thần ngự đến vào ngày Lễ Ngũ Tuần để dẫn dắt Giáo Hội vào sự thật toàn vẹn.
8. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Chúa được thành lập trên chính Đấng Kitô, Đấng là Vầng Đá của Đức Tin chúng tôi và là Đầu duy nhất của Giáo Hội, và Giáo Hội là Thân Thể của Ngài. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Chúa là gia đình của Chúa và là Vương quốc của Chúa ở cùng chúng tôi. Chúng tôi tin rằng mục đích cuối cùng của sự tồn tại của con người là để nhân vị con người trở thành những gì mà Thiên Chúa đã dự định ban đầu cho chúng ta trở thành, để con người có thể đạt được sự viên mãn thực sự về nhân vị của mình nhờ ân sủng của Ngài, và để đạt được sự hiệp nhất và Hiệp Thông với Thiên Chúa, điều mà được gọi là theosis, bắt nguồn từ hai thuật ngữ Kinh Thánh là Chúa (theos) và sự hiệp nhất (enosis). Thiên Chúa đã thiết lập Giáo Hội để tất cả mọi người có thể đến gần Ngài hơn và để con người nhận ra vị trí của mình ở trong gia đình của Chúa.
9. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Chúa là Giáo Hội Chính Thống giáo—là “trụ cột và nền tảng của lẽ thật” như Kinh Thánh đã nói, không xa rời những điều đã được truyền lại từ các Tông đồ. Giáo Hội tôn thờ và có đức tin phù hợp với Truyền Thống Thiêng Liêng được Chúa Giêsu Kitô truyền lại “bằng lời nói và thư tín” qua các Thánh Tông đồ cho mọi thế hệ như trong Kinh Thánh đã dạy.
10. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Thiên Chúa là Một. Giáo Hội có sự hiệp nhất trong các Nhiệm Tích và có chung một Đức Tin, tất cả đều hiệp thông với Giám mục của mình và mỗi Giám mục đều hiệp thông với tất cả các Giám mục Chính Thống giáo khác. Chúng tôi được Chúa cho biết rằng đối với Giáo Hội, lúa mì và cỏ lùng sẽ cùng mọc lên, và chiên và sói sẽ cùng tồn tại. Nhưng dù là cỏ lùng hay sói, và thậm chí cả cổng địa ngục đều không thể thắng được Giáo Hội này. Có những sự chia rẽ khỏi Giáo Hội nhưng chính Giáo Hội này sẽ thắng thế.
11. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Chúa là Thánh Thiện. Giáo Hội được dành riêng để trở thành Thân Thể của Chúa Kitô, là Cô Dâu của Đấng Kitô, và là “sự viên mãn của Ngài lấp đầy tất cả trong tất cả” như Kinh Thánh đã nói. Giáo Hội ban ân sủng sung mãn cho tất cả những ai đến và uống nước sự sống, và chính trong Giáo Hội mà chúng ta có thể, hết sức trong khả năng trước ngày phục sinh của tất cả, cảm nghiệm Vương Quốc của Chúa ngay tại đây và ngay bây giờ, và sẽ cảm nghiệm Vương Quốc ấy một cách toàn vẹn hơn trong sự sống đời sau. Chúng tôi tôn vinh những người đã “hoàn thành cuộc đua” (đã ly trần trong đức tin) và đạt đến mức độ thánh thiện cần thiết, và những người này chúng tôi gọi là các Thánh. Chúng tôi tin rằng bằng cách trở thành vật chất, Chúa Kitô đã thánh hóa vật chất, và do đó, trong khi lên án các ngẫu tượng, chúng tôi tôn vinh những người đã thể hiện mình là hình ảnh xứng đáng của Thiên Chúa cũng như những hình ảnh thánh thiện của các biểu tượng. Bởi vì qua sự nhập thể, Thiên Chúa đã cho thấy rằng Ngài đến để thánh hóa vật chất và mang lại sự cứu rỗi cho chúng ta thông qua vật chất, như Công Đồng Đại Kết lần thứ 7 đã tuyên bố.
12. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội của Chúa là Phổ Quát. Giáo Hội là hoàn vũ và đầy đủ. Phổ Quát có nghĩa là “theo toàn bộ” và “hoàn vũ/rộng khắp.” Giáo Hội là ngôi nhà cho cả nhân loại và mang những Mầu Nhiệm của Vương Quốc của Chúa, còn được gọi là Nhiệm Tích, cho tất cả những ai sẽ đến và tham gia trong sự ăn năn hoán cải và chấp nhận. Trong Giáo Hội này, cùng với nhau, những người tội lỗi sẽ thấy mình trở thành một điều mà họ sẽ không thể trở thành khi bị tách biệt: là một với Thân Thể của Chúa Kitô.
13. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội là Tông Truyền. Giáo Hội không rời bỏ những điều đã được truyền lại từ các Tông Đồ. Giáo Hội này tiếp tục kế vị các Thánh Tông Đồ và trong sự dẫn dắt của Chúa Thánh Thần truyền lại Truyền Thống Tông Đồ không tì vết, bằng chữ viết và lời nói. Toàn bộ Thân Thể của Chúa Giêsu, được Chúa Thánh Thần hướng dẫn, là những người gìn giữ và bảo tồn Đức Tin Tông Truyền được nhận lại, nhưng các Giám mục nói riêng có một vai trò thiêng liêng là giải thích và bảo vệ Đức Tin một lần và mãi mãi được truyền lại cho các thánh-Giáo Hội trong Giám mục và Giám mục trong Giáo Hội.
14. Chúng ta nhìn vào các Nhiệm Tích, hay các Mầu Nhiệm của Giáo Hội, như những cách mà Thiên Chúa ban ân sủng đặc biệt cho những người lãnh nhận chúng. Chúng tôi thừa nhận một Nhiệm Tích Phép Rửa để tái sinh tâm linh và xóa bỏ tội lỗi. Chúng tôi xác nhận Nhiệm Tích Thêm Sức, nhờ đó chúng ta lãnh nhận ấn tín của ân sủng Chúa Thánh Thần, được xác nhận là Kitô hữu, và trở thành thành viên của chức tư tế thượng phẩm của tất cả các tín hữu. Chúng tôi thừa nhận sự làm mới của Nhiệm Tích Phép Rửa thông qua Nhiệm Tích Xưng Tội, nhờ đó chúng ta được hoà giải với Giáo Hội nhờ ân sủng của Thiên Chúa. Trong chức tư tế của tất cả các tín hữu đã lãnh nhận qua Nhiệm Tích Rửa tội và Thêm sức, có một số người được kêu gọi lãnh nhận chức tư tế thụ phong trong Mầu Nhiệm Truyền Chức Thánh, do các Giám mục thực hiện, và chính nhờ tác vụ đặc biệt của chức tư tế thụ phong mà những Nhiệm Tích khác được hoàn thành. Ngoài ra, còn có Mầu Nhiệm Xức Dầu Thánh để chữa lành linh hồn và thân xác. Có những tiếng gọi thiêng liêng đặc biệt trong Giáo Hội: Kết Hôn, và cắt tóc Tu Trì. Tất cả các Nhiệm Tích đều tìm thấy sự viên mãn cao nhất và được ấn tín trong Đại Nhiệm Tích của Giáo Hội, “Mầu Nhiệm của các Mầu Nhiệm,” Nhiệm Tích Thánh Thể.
15. Chúng tôi tin rằng Giáo Hội là Thân Thể của Chúa Kitô vì Giáo Hội dự phần vào Thân Thể Chúa Kitô khi Hiệp Thông (Rước Lễ). Như Thánh Phaolô Tông đồ đã nói, chúng ta là cùng một Bánh và một Thân Thể, vì tất cả chúng ta đều dự phần vào cùng một Bánh đó—Thân Thể Chúa Kitô (1 Cor 10:17), và tất cả đều được uống cùng một Thần Khí (1 Cor 12:13). Nhưng chúng ta phải tin tưởng và sau khi đã tự xét mình và ăn năn. Chúng tôi tin rằng Rước Lễ là Nhiệm Tích trọng đại nhất, và nhờ đó những ai đã được chuẩn bị thông qua một đức tin nhiệt thành sẽ được Chúa Kitô cùng với Chúa Cha và Chúa Thánh Thần sống và ngự trong họ (Ioannis 6:56).
16. Chúng tôi tin rằng Chúa Giêsu sẽ quay trở lại để phán xét kẻ sống và kẻ chết. Chúng tôi tin rằng mỗi nhân vị con người đều có ý chí và quyền tự do suy nghĩ và hành động. Chúng tôi tin rằng Chúa đã ban cho chúng ta những điều răn và hướng dẫn cách sống để chúng ta có thể đến gần Ngài hơn bằng cách hợp tác với Ngài. Chúng tôi tin rằng mọi người phải có trách nhiệm về hành động của chính mình và sẽ chịu trách nhiệm về chúng. Chúng tôi tin rằng tất cả mọi người sẽ cần phải trả lời cho những điều họ đã làm cả trong thời đại này và trong tương lai. Con người sẽ qua đời cho đến khi Chúa quay trở lại. Linh hồn của họ sẽ đi đến sự hiện diện của Thiên Chúa (được gọi là Địa đàng Pa-ra-đi, lòng của Áp-ra-ham) hoặc đến Hades (Âm phủ) và sẽ đoàn tụ với thân xác của họ vào ngày phục sinh toàn thể.
17. Chúng tôi tin rằng khi Đấng Kitô quay trở lại thì tất cả mọi người sẽ được phục sinh, một số người sẽ được hưởng sự sống của thời đại sắp tới trong Vương quốc của Chúa, còn một số sẽ phải chịu sự đoán phạt mà họ đã chọn lựa lấy. Chúng tôi tin rằng Vương Quốc của Ngài sẽ tồn tại vĩnh hằng.
Nguồn ảnh: theholyart.org